Op pad door de unieke uiterwaarden

Door Kees Stap

“Wacht even, zwemt daar nou een bever?”. Silvia Blom pakt haar verrekijker en tuurt naar de overkant van de nevengeul in de Wageningse uiterwaarden. “Nee toch niet, het is een grauwe gans. Dat maakt dit gebied zo mooi, je blijft je verwonderen over wat hier leeft en groeit.”

Wageningen – Silvia Blom is sinds vorig jaar boswachter van wat officieel de Bovenpolder heet, maar wat veel Wageningers gewoon de uiterwaarden noemen. Het is eigendom van Staatsbosbeheer en Silvia en haar collega’s beheren het gebied aan de zuidkant van de Grebbedijk. Op een vroege vrijdagochtend maken we met haar een wandeling door het gebied. Door de uitleg van Silvia kijken we voortaan met andere ogen naar dit stukje unieke natuur.

“Zie je dat het terrein ten noorden van de nevengeul veel kaler is geworden? Sinds vorig jaar zijn we hier gaan maaien en kunnen de paarden en runderen alleen nog maar aan de zuidkant grazen. Hierdoor krijgen kruidachtige, bloeiende planten meer kans ten opzichte van grassen”, legt Silvia uit. “Er ontstaat een opener vegetatie met meer insecten en rupsen. Dit is belangrijk voor de grondbroedende vogels om een nest te kunnen maken en voedsel te vinden. Aan de oevers van de geul hebben we deze winter wilgen verwijderd. Daardoor krijgt het riet kans om te groeien en dat trekt weer watervogels die hier beter kunnen broeden.”

In de Bovenpolder vind je bijzondere vogels als de kwartelkoning, de roerdomp, de blauwborst en de gele kwik. Ook de beverburcht maakt het gebied tot een uniek stukje natuur. De dieren leven hier omdat er genoeg voedsel is en omdat ze er de broodnodige rust vinden. Om die rust te handhaven, heeft Staatsbosbeheer vorig jaar het vrij wandelen in het gebied afgeschaft. “Dat hebben we niet gedaan door daadwerkelijk wandelpaden aan te leggen”, zegt Silvia. “We hebben niks veranderd aan de paden die er zijn, door extra maaien proberen we wel de wandelaars op die paden te houden. Ook hebben we een bewegwijzering aangebracht van lage paaltjes met een kleur of een pijl waarbij de wandelaar van paaltje naar paaltje loopt om de route te volgen en zijn weg te vinden. Van 15 maart t/m 15 juli is het doorsteekje aan de noordkant van de geul afgesloten voor wandelaars, dat geeft de broedvogels alle broodnodige rust.”

Silvia benadrukt dat iedereen welkom is in de uiterwaarden. Maar je moet je wel aan de regels houden. “Ik vergelijk het altijd dat je bij iemand op bezoek komt. Dan ga je ook niet met je vieze schoenen op de bank zitten. En als je op kraamvisite gaat, hou je ook rekening met de rust van moeder en kind. Zo moet je de regels in de uiterwaarden ook zien. Blijf dus op de paden, hou je hond aan de lijn en kom niet te dicht bij de dieren. Op die manier blijft dit een uniek stukje natuur waar we met zijn allen nog jaren van kunnen genieten.”