Verteller Joods verhaal Maurice Elzas overleden

Nog geen maand na het overlijden van zijn vrouw Yetty, is vorige week Maurice Elzas op 85-jarige leeftijd overleden. Een noodlottig ongeluk werd hem fataal.

door Kees Stap

WAGENINGEN - Elzas werd in 1934 geboren in Antwerpen als zoon van Nederlandse ouders in een Joods gezin. Nog geen 6 jaar oud zocht hij, met zijn moeder en oudere zus, mee naar zijn grootouders in brandend Rotterdam. Daarna vluchtte het gezin naar Noord Frankrijk, waar ze ingehaald werden door het geweld. Noodgedwongen keerden ze naar Antwerpen terug. In 1941 kon het gezin, door het oog van de naald, op avontuurlijke wijze alsnog ontsnappen aan de bezetting. Via Frankrijk, Spanje, Portugal naar Argentinië. Aan het eind van de oorlog keerden ze terug naar Antwerpen.

In zijn werkzame leven was Elzas hoogleraar informatica aan de Wageningse universiteit. Na zijn pensionering werd Elzas in 2000 voorzitter van de Stichting Joods Erfgoed Wageningen en omstreken. Dat werd hij nadat op 4 mei 2000 het monument ‘De Levenspoort’ werd onthuld. Dit monument, ontworpen door zijn vrouw Yetty, herdenkt de Joodse Wageningers die slachtoffer werden van de oorlog. De stichting heeft in Wageningen 36 HerinneringsStenen met een bijbehorend boekje gerealiseerd. Deze stenen verwijzen naar woningen van Joodse bewoners die in de oorlog zijn gedeporteerd. Ook verscheen een boek over de oude Joods begraafplaats “hier ligt begraven”. Voor beide boeken was Elzas een belangrijke stuwende kracht.

Door zijn inzet staat de Stille tocht op 4 mei ook stil bij het Joods Monument en worden er door de deelnemers steentjes neergelegd. Om het verleden levend te houden gaf Elzas voorlichting op scholen over de Joodse geschiedenis van Wageningen. “Ik ben een van de weinigen die het nog na kan vertellen”, zei hij zelf over zijn inspanningen. Voor zijn vele werk ontving Elzas in 2019 het Wagenings Erezilver.