Wageningse Weemoed

In de loop van de jaren schreef ik nogal wat columns over Wageningen. Veel gingen er over de binnenstad. Misschien ook wel logisch als je er geboren en getogen bent. Maar over de stadsgracht schreef ik relatief weinig. Dat is vreemd, want als Wageningen zich van naburige stadjes en dorpen onderscheidt, is de stadsgracht belangrijk. Het toont aan dat –zeker in combinatie met de stadsmuur en wallen- Wageningen een vesting was. Het was een belangrijke stad en waard om voor te vechten.

Door Willem Straatman

Als kind hield ik al van de stadsgracht. Als peuter ging ik er in het Emmapark en Noorderplantsoen eendjes voeren en als kleuter leerde ik er op het ijs krabbelen en met een lange tak vissen op voorntjes. Ze waren nogal graterig en hadden een grondsmaak. Niet echt lekker dus. We visten meestal bij de brug aan het Bowlespark. Als we geen beet kregen, dan klommen we de dijk over om in de uiterwaarden salamanders te vangen. Aan de gracht was vaak wat te doen. Mooie plekken vond ik vooral bij de Nudebrug, waar het oude karakteristieke Harmoniegebouw met de zijmuur in de gracht stond. Jammer dat het gebouw moest worden afgebroken. Ook de oude zagerij van de Voogd aan de Dijkstraat was boeiend. In de gracht dreven daar boomstammen, die later verzaagd werden. Het gebouwtje staat er nog steeds. Voor zover ik weet is dit de enige plaats, waar op bedrijfsmatige wijze gebruik werd gemaakt van de gracht. De openstelling van het Torckpark en de aanleg van het Wallenpad hebben grote delen van de op sommige plaatsen prachtige stadsgracht voor iedereen toegankelijk gemaakt. In mijn ogen hebben de nieuwbouw van het Bassecour en Herenstraat hier zeker aan bij gedragen. Het romantische en lommerrijke Spijk spiegelt zich al eeuwen in de stadsgracht. En hoewel het te triest voor woorden is, dat hiervoor een verzorgingshuis moest wijken, vind ik de nieuwbouw tussen Veerstraat en Spijk echt mooi. Dat neemt echter niet weg, dat in de zestiger jaren het gemeentebestuur een historische flater heeft geslagen door een deel van de gracht te dempen. Tot overmaat van ramp werden ook delen van de wallen afgegraven en het Noorderplantsoen weggevaagd.

Goed besturen is niet alleen naar de toekomst kijken, maar ook respect tonen voor het verleden. Verder valt op, dat slechts weinig van de 11 bruggen een echte naam hebben. Ja… de van Straelenstoorenbrug, maar wie weet waar die ligt? Zou het geen goed idee zijn om daar verandering in te brengen? Je zou kunnen denken aan de namen van Wageningse en geallieerde soldaten en verzetsmensen, die hun leven offerden. Dat zou het 75-jarig Bevrijdingsfeest extra cachet kunnen geven. Andere naamgeving kan natuurlijk ook. Maar dan wel bij voorkeur naar mensen, die hun verdiensten voor de totale stad hadden en niet alleen voor bepaalde categorieën. De gracht..…een en al pracht !