Agro-ecologisch roggeteelt voor wereldbier

Een prachtig gezicht op de grote Bennekomse akker aan de Panoramaweg: een kudde Veluwe Heideschapen die Veluws Kruiprogge begraast. Voor passanten was het afgelopen dagen een bijzondere verassing. De in februari geboren lammeren gingen voor het eerst mee met de kudde van Clemens Oude Groeniger (Grebbeveld Schapen & Zo). Deze agro-ecologische rogge-begrazing lijkt nieuw, maar is juist een oeroude teeltmethode die vroeger op de Veluwe werd toegepast.

REGIO - Het voordeel van deze begrazing is dat de Veluwse Kruiprogge een beter wortelstelsel ontwikkelt en gaat uitstoelen, vandaar de naam ‘kruiprogge’. Het uitstoelen levert meer aren en dus een hogere opbrengst op. En het prettige voor de heideschapen is dat ze een lekkere, eiwitrijke maaltijd hebben. Ook in Wageningen op het Westbergveld en in het Renkums Beekdal (Landgoed Quadenoord) wordt met deze roggebegrazing geëxperimenteerd. In Wageningen is de akker in drie vlakken verdeeld: onbegraasd, licht begraasd en meer intensief begraasd. 

Dit experiment moet kennis opleveren over eventuele nadelige consequenties van de schapenbegrazing voor zeldzame akkerkruiden. Want net als op Landgoed Quadenoord is ook deze GraanGeluk-akker ingezaaid met bedreigde (rode lijst) Nederlandse zeldzame akkerkruiden. Het is de bedoeling om die weer duurzaam te herintroduceren op alle Gelderse GraanGelukakkers. In het najaar komt de kudde wederom op de akkers, maar dan voor de stoppel-na-beweiding, waarbij het zaad van de akkerkruiden via mest en vacht op natuurlijke wijze op alle akkers wordt verspreid. Deze inheemse kruiden zoals klaproos, korenbloem, akkerogentroost, glad biggenkruid, bleekgele hennepnetel en ganzenbloem maken deel uit van een project ten bate van biodiversiteitsherstel. Het agro-ecologische Graangelukproject van de Renkumse natuurboer Marcel van Silfhout werkt hiervoor samen met ecoloog Peter Verbeek (Natuurbalans) en agronoom Udo Prins (Louis Bolk Instituut). Van de granen wordt streekbrood gemaakt en het GraanGelukbier, dat onlangs in Brussel werd bekroond met de gouden medaille als beste speciaalbier ter wereld onder de 7 procent. GraanGeluk hoopt dat de akker in Bennekom, waar nog Celtic Fields liggen, beschikbaar blijft als exensief agrarisch natuurbeheer, als ‘boeren-inclusieve-Natuur’ dus. Volgens Van Silfhout is er geen tekort aan bomen of natuur op de Veluwezoom, maar wel aan akkers voor extensieve graanteelt. De Provincie Gelderland wil hier natuurontwikkeling. “Zonde”, aldus de natuurboer, “hoe kunnen we in de toekomst nog korte voedselketens op onze Veluwezoom voor elkaar krijgen als we geen akkerbodems meer hebben?” In Bennekom heeft hij daarom ‘Keltische granen’ ingezaaid, waaronder Spelt, Zwart en Rode Emmer, Veluws Kruiprogge en zandboekweit.