Kunnen we voedsel verbouwen op de maan of op Mars?

In het laatste Zondagmiddaguniversiteit college in de bblthk, vertelt dr.ir. Wieger Wamelink over zijn onderzoek naar planten kweken op Mars- of maanbodem.

WAGENINGEN - Wieger Wamelink werkt bij Wageningen Environmental Research. Hij onderzoekt de relatie tussen planten en de bodem.
Als kind wilde hij astronoom worden, maar het werd ecoloog. Toen hij echter de kans kreeg een bijzonder project voor te stellen, dacht hij aan de combinatie van deze twee. Nagemaakte grond van Mars en de maan was al te koop om ruimtepakken en karretjes te testen. Niemand was echter op het idee gekomen om er planten in te kweken.
Het onderzoek komt dus voort uit een hobby, maar is het niet. Dit project levert veel bruikbare kennis op voor hier op aarde, bijvoorbeeld voor kringlooplandbouw, stadslandbouw en vruchtbaar maken van woestijnen. Kennis uit allerlei onderzoek komt er in samen. Ook bij de TU in Delft worden tests gedaan.

Het heeft wel iets extra’s om over Mars na te denken. Hoe voer je alles praktisch uit? Wat moet je meenemen? Wormen en bacteriën zijn bijvoorbeeld nodig om groen afval te composteren. Liever geen insecten, want die kunnen een plaag vormen en je oogst vernietigen. Dan heb je helemaal niets meer, daar ver van de aarde, op reisafstand van minstens een half jaar.
Zou hij zelf naar Mars willen? “Nee,” zegt Wamelink, “dat is zo’n lange reis. Oersaai. En een grote kans dat je niet terugkeert.” Naar de maan gaan, voor een paar maanden om daar de landbouw op te zetten, ja, dat ziet hij wel zitten.
“Ik verwacht dat er nog voor 2030 een basis op de maan zal zijn, ter vervanging van het ISS ruimtestation.”
Smaakt de groente van Marsbodem anders? “Ja en nee. Mensen proeven verschil, maar niet iedereen proeft hetzelfde. Ik dacht zelf echt dat de Marstomaatjes zoeter waren. Maar we hebben de samenstelling onderzocht en vonden geen verschil.”
Naast tomaat, aardappel, boontjes, erwtjes en wortels kweekte men kruiden, rucola en radijs voor extra smaken. Met moeite lukte het pinda’s te kweken, zodat er ook olie is om in te bakken.
Momenteel onderzoekt men bemesting met struviet, een mineraal uit urine. Er zit magnesium en fosfaat in en de boontjes groeien er overduidelijk goed op. Fosfaat wordt steeds schaarser op aarde, dus ook hier kan het beter herwonnen worden.

Het college is op 2 februari in de bblthk en begint om 15:00u. Het duurt één uur met aansluitend een moment voor napraten. De toegang is gratis.